Zeolit to naturalny minerał o wyjątkowych właściwościach fizycznych, wynikających z jego struktury krystalicznej. Utworzony został z popiołu wulkanicznego narażonego na działania wysokich ciśnień i temperatury. Sama nazwa pochodzi z greckiego dzeo = wrzeć (kipieć), zein = gotować oraz lithos = kamień (skała), co oznacza „wrzące kamienie” – ten termin wprowadził w 1765 roku szwedzki mineralog Freiherr Axel von Cronstedt, nawiązując tym samym do wydzielania dużych ilości wody przez niektóre minerały – pod wpływem ogrzewania zawarta w nich woda „wrze – pieni się”, pokrywając jednocześnie powierzchnię pęcherzykami.

Zeolity są to krystaliczne, uwodnione glinokrzemiany takich metali jak przede wszystkim: Ca, Mg, Na, K, Sr i Ba. Zeolity wyróżniają się szeregiem wyjątkowych cech fizyko-chemicznych, spośród których warto wymienić: wysoką pojemność adsorpcyjną, zdolność molekulrano-sitową, selektywność, pojemność jonowymienną, odporność na działanie podwyższonej temperatury i kwasów.

Średnie szacunki wskazują, że wykorzystanie zeolitów naturalnych na świecie wynosi około 3,6 megaton rocznie. Występują one w pustakach i szczelinach zasadowych skał magmowych, głównie w zasadowych wulkanitach. Pojawiają się również w geodach, granitowych i pustkach łupków krystalicznych oraz w niektórych żyłach kruszcowych.

Dzięki swoim unikalnym właściwościom zeolity znajdują zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu:

• budownictwie jako dodatek do cementów i zapraw budowlanych dzięki swoim właściwością pucolanowym
• jako dodatek paszowy z grupy antyzbrylaczy, posiadający także zdolność wiązania mikotoksyn
• jako gleby uzupełniające, poprawiając właściwości fizyczne i mechaniczne gruntów
• do uzdatniania wód pitnych oraz jako sorbenty zanieczyszczeń ścieków i powietrza
• jako uniwersalny neutralizator zapachów i wilgoci w mieszkaniach
• jako nośnik substancji odżywczych i pierwiastków śladowych w produkcji nawozów sztucznych, a także jako nośnik substancji czynnych np. pestycydów
• jako sorbenty wilgoci i zapachów w lodówkach oraz zamkniętych magazynach
• jako wkłady do filtrów i oczek wodnych
• jako podłoże do hydroponicznej uprawy roślin, a także jako materiał drenażowy we wszystkich rodzajach użytków zielonych oraz do absorpcji zanieczyszczeń ze składowisk odpadów oraz hałd
• jako materiał o właściwościach hydroponicznych w uprawie trawników
• do neutralizowania zapachów i wilgoci w ściółkach dla zwierząt (posiadają pośrednie efekty bakteriostatyczne i grzybostatyczne)
• jako materiał dekoracyjny do donic, do budowy stawów ogrodowych, ścieżek itp.
• jako wypełniacz do produkcji elementów konstrukcyjnych
• do uzdatniania wody pitnej.

Zastosowanie jako środek do trawników

• Do wymieszania z podłożem 15kg na 10m2 (rekonstrukcja trawnika) frakcja 1-2,5mm
• Jako drenaż: warstwa 40-50kg /m2 na głębokości 5-15cm (frakcja 2,5-5mm oraz 4-8mm)
• Do piaskowania trawnika / napowietrzenie gleby 1kg na 1m2 (frakcja 0,5-1mm)

Dodatkowo, warto zeolit wymieszać z najlepszym produktem z naszej oferty – NB Minerals Mączka Bazaltowa, który poprawia właściwości fizyczno – chemiczne gleby ubogacając ją w niezbędne do wzrostu roślin minerały.

Parametry techniczne:

• minerał podstawowy- klinoptylolit > 80 %,
• dioksyny : max. 0,75 ng WHO-PCDD F-TEQ/kg produktu,
• metale ciężkie: Pb – Max 30 ppm, Cd- Max 2,0 ppm,
• ocena mikrobiologiczna : Salmonella – 0 %,
• zdolność wymiany 1,2-1,5 mol/kg,
• wilgotność max.10 %,
• nierozpuszczalny w wodzie,
• bez zapachu,
• barwa: szarozielona,
• absorpcja: amoniak, bioaminy,
• uziarnienie: 0,5 -1,0 mm
• analiza chemiczna spektralna: SiO2 65,0 –72 %, K2O 2,2- 3,4 %,  Na2O 0,2 –1,3 %, Al2O3 11,5-13,5 %, Fe2O3 0,7–1,9 %, TiO2 0,1-0,3 %, CaO 2,5 –5,5 %, MgO 0,6 –1,2 %

Środki ostrożności

• Przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.

Przydatność do zastosowania: bezterminowo

(Przy stosowaniu prawidłowych warunków przechowywania w oryginalnych opakowaniach bez kontaktu z wilgocią)

Zeolit jest substancją pomocniczą, która polepsza właściwości fizyczne, biologiczne, chemiczne i zwiększa skuteczność wykorzystania substancji odżywczych w glebie. ‘’

Wewnętrzna struktura zeolity jest utworzona przez pory i szczeliny połączone kanalikami, które zawierają kationy metali albo molekuły wody. Jego wyjątkowa krystaliczna struktura z porami i szczelinami ma dużą zdolność do wymiany jonowej i selektywność, dzięki czemu absorbuje w swojej siatce molekuły, jony oraz substancje odżywcze z nawozów i wodę, następnie uwalniając je do otoczenia. Przy wchłanianiu wody nie zmienia swojej objętości i struktury. Wysoki poziom przetworzenia zeolitu zapewnia istotne rewersyjne hydratyzowanie i dehydratyzowanie Zeolitu.
W rolnictwie przy uprawie roślin zeolit jest wykorzystywane w formie kondycjonera glebowego albo w formie nawozów zeolitowych (na przykład z dodatkiem NPK), zapewniając poważne korzyści dla gleby i roślin: 

• zatrzymuje i reguluje zawartość substancji odżywczych (N, K, Ca, Mg) i powolnie je uwalnia, przez co są one dostępne dla roślin w dłuższym czasie i mogą je efektywniej wykorzystać. 
• reguluje gospodarkę wodną roślin i gleby przez co zapewnia efektywniejsze gospodarowanie wodą.
• zwiększa retencję i pojemność wodną gleby
• zapobiega zakwaszeniu gleby i poprawia jej strukturę, co przejawia się jej napowietrzeniu i zwiększeniu plonów. 
• zapobiega wypłukiwaniu substancji odżywczych do wód gruntowych, chroni wody gruntowe i przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego 
• tworzy warunki do efektywnego wzrostu, lepszej kondycji roślin i budowania silnego systemu korzeniowego
• uzupełnia pierwiastki biologiczne i śladowe, jak wapń, żelazo, molibden, mangan, tytan i inne. 

Zeolit – rozwiązanie w czasie suszy i przy niedostatecznym podlewaniu

Zmiany warunków klimatycznych wpływają na rolnictwo przez ekstremalne zjawiska – wzrost średnich temperatur, silne wahania w ilości opadów, wzrost średniego poziomu parowania albo okresy z wyraźnym niedostatkiem nawadniania. Te negatywne objawy zmian klimatycznych są szczególnie istotne przy lekkich i piaszczystych glebach o małej zdolności sorpcyjnej i w rejonach suchych. 

• Nasiąkliwość Zeolitu jest zgodne z PNR 02/08 109%
• Zeolit i jego zdolność rewersyjnego hydratyzowania i dehydratyzowania zwiększa w glebie retencję wody, przez co uzyskuje ona potencjał do lepszego przetrwania okresów suszy z punktu widzenia uprawy roślin, przede wszystkim na glebach lekkich i piaszczystych, gdzie zeolit staje się rezerwuarem wody. Badania wykazały zwiększenie absorpcji wody i pojemności wodnej od 10 d0 15% (Bernardi at. al., 2013)
• Aplikacja zeolitu zmniejsza wnikanie wody o 59%, poprawia stosunek parowania wody z gleby do jej urodzajności o 12% (Instytut Badawczy Wyrobów, 1989) 

Zeolit – efekty powolnego uwalniania substancji odżywczych

Przy aplikacji nawozów azotowych do gleby, działanie czynników zewnętrznych może spowodować straty azotu sięgające do 33% jego objętości, co zmniejsza efektywność nawożenia nawozami przemysłowymi. Ewentualne zwiększenie dawki nawozów przemysłowych może spowodować bujny wzrost roślin, skażenie gleby i wód gruntowych azotanami i doprowadzić do zakwaszenia gleby, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia końcowego skutku nawożenia. 

• Zeolit dzięki dużej selektywności na kationy amoniaku i potasu, zapewnia ich adsorpcję do swojej struktury, a następnie powolne uwalnianie do gleby – zeolitowe nawozy są nawozami z powolnym uwalnianiem substancji odżywczych (S. Èuvanová at al., 2006). Zeolit uwalnia wchłonięte substancje odżywcze, głównie azot, wolno i równomiernie tak, że nie dochodzi do zbyt bujnego wzrostu roślin i większego zagrożenia chorobami grzybiczymi ) (M. Reháková at al., 2006)
• przy powolnym uwalnianiu substancji odżywczych podczas całej wegetacji maleje potrzeba nawożenia dolistnego 
• aplikowany zeolit zmniejsza wypłukiwanie roślinnych substancji odżywczych i azotanów z profilu gleby od 25% do 33% (Instytut Badawczy Wyrobów, ú. o. Trenèín, 1989).
• naturalny zeolit zawiera pierwiastki biogeniczne i śladowe, jak wapń, żelazo, molibden, mangan, tytan i inne,
• utrzymuje azot w górnych warstwach gleby. Badania wykazały że po 3 miesiącach od aplikacji ilość azotu w górnych warstwach gleby była wyższa, zależnie od dawki, o 24 do 59% (Vilèek et al., 2013)

Zeolit – podnosi urodzajność gleby

• aplikacja zeolitu zwiększa zawartość powietrza w glebie, tworzy korzystne warunki do wzrostu glebowego mikro edafonu glebowego, gleba staje się aktywna, poprawiają się jej właściwości fizyczne (Zhang et. al., 2014)
• zeolit eliminuje zakwaszający wpływ skażeń SO2 i NO2, co jest pożądane dla roślin uprawianych na zakwaszonych glebach (Stylianou et al., 2008)
• systematyczna aplikacja zeolitu, ewentualnie nawozów zeolitowych przesuwa pH gleby w stronę neutralną (Instytut Badawczy Wyrobów, 1989)
• przez uzupełnienie zeolitu do gleby zwiększa się naturalny kompleks sorpcyjny, który jest szczególnie ważny przy glebach piaszczystych i glebach o niskiej zawartości substancji węglowych. 

Zeolit naturalny środek do substratów i kompostowania 

Zeolit i jego wyjątkowa krystaliczna struktura z porami i szczelinami ma dużą zdolność do wymiany jonowej i selektywność, dzięki czemu absorbuje w swojej siatce substancje odżywcze z nawozów i wodę, a potem uwalnia je do otoczenia. 

Zeolit poprawia strukturę i napowietrzenie substratu i kompostowników, umożliwia stały odpływ, wsiąkanie i kapilarne odprowadzanie wody w glebie. Wewnętrzne pory Zeolitu stanowią do 32% jego objętości, co daje doskonałe napowietrzenie gleby i dostateczny zapas wilgoci i substancji odżywczych w substracie i kompoście. 

Zakres stosowania: Substraty i kompostowanie

• zakładanie i utrzymywanie kompostowników 
• dodatek do substratów 

Zalety stosowania Zeolitu w substratach i przy kompostowaniu 

• eliminuje wypłukiwanie substancji odżywczych  z substratów i kompostowników 
• poprawia jakość drenowania (poprawa powierzchniowego i gruntowego odwodnienia) 
• poprawia gospodarkę wodną (ogranicza podlewanie, rozwiązuje problem podmakania)
• zwiększa wykorzystanie dostarczanych substancji odżywczych – aplikowany Zeolit zapewnia zwolnione uwalnianie substancji odżywczych według potrzeb uprawianych roślin
• utrzymuje substancje odżywcze i wodę w strefie systemu korzeniowego 
• dodawanie Zeolitu zwiększa możliwości wymiany jonowej substratu, ewentualnie kompostu
• Zeolit poprawia napowietrzenie substratu i kompostu 
• eliminuje nieprzyjemne zapachy

Zastosowanie zeolitu w substratach do uprawy roślin (Domaracký i Rybárová, 2001)

• w substracie zeolit – torf – siarczan i zeolit – torf – azotan, w czasie 3 miesięcy została osiągnięta taka sama wysokość i wygląd szparagów, które przy klasycznej formie uprawy wymagałoby pięciu lat do osiągnięcia takich parametrów. 
• substrat zeolit – torf – siarczan jest korzystny przy uprawie sadzonek papryki (sadzonki wyprzedzały rośliny uprawiane w sposób klasyczny o 3 do 4 tygodni)
• przy uprawie papryki w substracie zeolit – siarczan został też osiągnięty przyrost wagowy 30% w porównaniu z kontrolną próbką uprawianą w glebie w takich samych warunkach; subiektywna ocena smaku i jakości papryki uprawianej w substracie zeolit- siarczan była zdecydowanie pozytywna w porównaniu z kontrolną próbką uprawianą w sposób tradycyjny 
• substraty zeolit – torf – azotan i zeolit – rotf – siarczan są korzystne przy uprawie sadzonek pomidorów (sadzonki wyprzedzały rośliny uprawiane w sposób klasyczny o 2 -3 tygodni)
• w substratach zeolit – azotan i zeolit – siarczan kalafiory rosły na początku ich uprawie o wiele szybciej, niż kalafiory uprawiane, jako próbka kontrolna w glebie (kwiaty kalafiorów uprawianych w substratach miały o wiele większą liczbę kwiatów, niż próbki kontrolne) 

Literatura: 

*Domaracký, D., Rybárová, L. 2001. Wzbogacone zeolity naturalne – nawozy mineralne. Acta Montanistica Slovaca. 6(5): 52 -55.

Dawkowanie: 

• zakładanie kompostowników: wysypać 1-3 kg/m2 Zeolitu na dno kompostownika (zalecana frakcja 1-2,5 mm)

• utrzymywanie kompostownika: 1-2kg/m2 Zeolitu warstwami, co 10 – 15cm kompostu (zalecana frakcja 0,5-1mm)
• substraty: dodać 10-25% Zeolitu do substratu, torfu albo gleby (zalecana frakcja 0,5-1mm; 0-0,2mm)

Aplikacja: 

• Zeolit można aplikować na kompostownik zwykłym rozrzutnikiem do nawozów przemysłowych, w przypadku mniejszych powierzchni ręcznie albo wózkiem do wysiewania.
• Zeolit po dodaniu do substratu trzeba dokładnie wymieszać aby zapewnić homogeniczność materiału
• Większą dawkę zeolitu albo większą dawkę wody ustala się jeżeli konieczna jest korekta substratu i gleby, tj. poprawienie gospodarki wodnej, zwiększenie wymiany jonowej w glebie, eliminowanie szybkiego wysuszania substratu i kompostu, poprawa przyjmowania substancji odżywczych, poprawa odwodnienia i kapilarnego odprowadzania wód gruntowych oraz lepsze napowietrzenie.

Zeolit w winnicy

Zeolit i jego wyjątkowa krystaliczna struktura z porami i szczelinami ma dużą zdolność do wymiany jonowej i selektywność, dzięki czemu absorbuje w swojej siatce substancje odżywcze z nawozów i wodę, a potem uwalnia je do otoczenia. 

Zeolit zwiększa porowatość, czym poprawia strukturę gleby, umożliwia stały odpływ, wsiąkanie i kapilarne odprowadzanie wody. Wewnętrzne pory Zeolitu stanowią do 32% jego objętości, co daje doskonałe napowietrzenie gleby i dostateczny zapas wilgoci i substancji odżywczych dla Państwa winnicy. 

Zalety stosowania w winnicy (Reháková a kol., 2003) 

• poprawia jakość drenowania
• poprawia gospodarkę wodną, tworzy zapas wody na okres suszy
• zwiększa wykorzystanie substancji odżywczych z nawozu
• zapewnia zwolnione uwalnianie substancji odżywczych w całym okresie wegetacji
• utrzymuje substancje odżywcze i wodę w strefie systemu korzeniowego
• poprawia aerację i wymianę jonową w glebie

Studium przypadku: Zastosowanie zeolitu w winnicy Nebojsa(Gabel, 2018) z porównaniem wpływu na jakość i wielkość zbiorów (Gabel, 2018)

• zeolit wprowadzony do gleby poprawił dyspozycyjność wody dla systemu korzeniowego winorośli
• lepsza gospodarka wodą na powierzchni z dodanym zeolitem spowodowała wzrost plonu na krzew (+1,2kg), większą ilość gron na krzewie (średnio o 6 w stosunku do próbki kontrolnej) i większą wagę jagód (o 0,47 grama)
• parametry (zawartość cukru i kwasów) po aplikacji zeolitu były takie same jak w próbce kontrolnej 
• grupowa kontrola stanu po aplikacji zeolitu wykazała doskonały stan fitosanitarny

Źródła / wykorzystana literatura: 

Reháková, M., Èuvanová, S., Gaval’ová, Z., Rimár, J. 2003. Wykorzystanie naturalnego zeolitu typu klinoptylolit w agrochemii i rolnictwie. Listy chemiczne 97: 260-264.

Gabel, B. 2018. ZEOLIT  naturalne rozwiązanie harmonizacji nawadniania gleby. Instytut Jakości, Bratislava. Winorośl i wino 1: 7-10.

Dawkowanie

• zakładanie winnicy – dawka: 1 do 2kg/m2 , wprowadzona na głębokość 30 do 60cm (zalecana frakcja: 2,5-5mm)*
• sadzenie winnicy – dawka 1,0kg/ sadzonkę (+2 litry wody/ sadzonkę) (zalecana frakcja: 1-2,5mm)*
• pielęgnacja owocującej winnicy – dawka: 1,0kg /mb (aplikować do rowka w stronę korzeni) (zalecana frakcja 1-2,5mm)*

*dawkę można zmienić na podstawie analizy gleby

Aplikacja:

• Zeolit można aplikować zwykłym rozrzutnikiem do nawozów przemysłowych, w przypadku mniejszych powierzchni ręcznie 
• przy zakładaniu winnicy z aplikacją pod sadzonkę można aplikować na początku wiosny lub jesieni 
• w przypadku aplikacji przy sadzeniu winnicy, sadzonki trzeba potem dostatecznie podlewać 
• mniejsza, ale częstsza dawka jest korzystna, jeżeli chcemy zwiększyć wykorzystanie dostarczonych składników odżywczych
• większa dawka (aplikacja przy zakładaniu winnicy albo do rowka w stronę rosnących korzeni) jest korzystna, jeżeli chcemy poprawić parametry gleby, tj. poprawić gospodarkę wodną, pH, wymianę jonową w glebie, walczyć z suszą, poprawić przyjmowanie składników odżywczych, odprowadzanie kapilarne i napowietrzenie.

Greekeeper motto: 

„Perfekcyjnie zaprojektowane i starannie utrzymywane pole golfowe jest podstawowym warunkiem satysfakcjonującej gry w golfa“ (Novák, 2008)

Zakres stosowania: Pola golfowe i boiska sportowe

• urządzanie trawników 
• piaskowanie
• aeracja (napowietrzanie)
• bronowanie
• wertykulowanie, skaryfikowanie

Zalety stosowania Zeolitu

• poprawia jakość drenowania gleby (poprawa powierzchniowego i gruntowego odwodnienia)
• umożliwia lepsze ukorzenienie roślin
• poprawia gospodarkę wodną (ogranicza podlewanie, rozwiązuje problem podmakania) 
• zwiększa wykorzystanie dostarczanych substancji odżywczych (zwolnione uwalnianie do gleby) 
• utrzymuje substancje odżywcze i dostępność wody w strefie systemu korzeniowego
• poprawia jakość i kondycję trawnika (ograniczenie ilości pleśni śniegowej w trawniku)
• poprawia napowietrzenie gleby i jej pojemność dla wymiany jonowej

Zeolit – klinoptylolit jego wyjątkowa krystaliczna struktura z porami i szczelinami ma dużą zdolność do wymiany jonowej i selektywność, dzięki czemu absorbuje w swojej siatce substancje odżywcze z nawozów i wodę, a potem uwalnia je do otoczenia. Zeolit zwiększa porowatość gleby, co poprawia jej strukturę i umożliwia stały odpływ, wsiąkanie i kapilarne odprowadzanie wody z opadów. Wewnętrzne pory Zeolitu stanowią do 32% jego objętości, co zapewnia doskonałe napowietrzenie i tworzy w glebie dostateczny zapas wilgoci i substancji odżywczych dla Państwa trawnika.

Zalety stosowania zeolitu przy utrzymaniu pól golfowych i trawników:

• lepsza gospodarka wodna, zmniejszenie wypłukiwania azotu, wykorzystanie do 93% azotu, zwiększona wymiana jonowa gleby (Petrovic, 1993)
• poprawa wykorzystania dostarczonych substancji odżywczych, lepsze wykorzystanie azotu o 22%, zmniejszenie wypłukiwania azotanów do wód gruntowych o 86 do 99%, zwiększona retencja w glebie (Huang i Petrovic, 1992)
• poprawa gospodarki wodnej, poprawa kapilarnejgo dopływu wód gruntowych przez użycie zeolitu w suchych regionach, ochrona przed stresem wywołanym suszą i wysokimi temperaturami (Tanzy i kol.)

• zakładanie greenów i trawników – dajemy 2-9 ton do głębokości 20-30cm (zalecana frakcja 1-2,5mm; 2,5-5mm) / ha
• bronowanie 0,5 – 2,0kg/m2 (optymalna dawka zależy od nierówności pielęgnowanych greenów i trawników) (zalecana frakcja 0,5-1mm)
• wertykulacja, skaryfikowanie – dawkowanie po wykonaniu wertykulacji 0,5-2,0kg/m2, ewentualnie zmieszanie z piaskiem w stosunku 50:50 zalecana frakcja 0,5-1mm
• Aeracja po wykonaniu aeracji aplikujemy 0,5-2,0kg/m2, ewentualnie zmieszanie z piaskiem w stosunku 50:50 (zalecana frakcja 0,5-1,0mm)

Aplikacja:

• Zeolit można aplikować zwykłym rozrzutnikiem do nawozów przemysłowych, w przypadku mniejszych powierzchni ręcznie albo wózkiem do wysiewania, najlepiej wózkiem do piaskowania
• przy zakładaniu trawników zaleca się aplikować na początku wiosny albo późną jesienią. W razie aplikacji podczas sezonu (wertykulacja, aeracja, napowietrzanie) trzeba później dostatecznie nawodnić te powierzchnie
• Zeolit trzeba aplikować równomiernie na całą powierzchnię dokładnie wprowadzić do podłoża trawnika za pomocą grabi, szczotką albo siatką. Przy systematycznej aplikacji uzyskacie wspaniały, zdrowy, płaski i gładki trawnik
• mniejsze i częstsze dawkowanie Zeolitu jest korzystne, jeżeli chcemy zapewnić ochronę przed wzrostem pleśni, poprawę wykorzystania substancji odżywczych, utrzymanie gładkiej powierzchni i wzrost odporności na powstawanie pleśni. 
• większa dawka Zeolitu (aplikuje się głównie przy aeracji) albo większy udział w piasku wybiera się, jeżeli trzeba poprawić parametry gleby, tj. poprawić gospodarkę wodną, zwiększyć wymianę jonową, walczyć z szybkim przesuszaniem trawnika, poprawić przyjmowanie substancji odżywczych, poprawić odwodnienie, odprowadzanie kapilarne z trawnika, zapewnić lepsze napowietrzenie.